Ο Κολικός είναι ένας πολύ συχνός, ανησυχητικός και παρά πολύ ισχυρός κοιλιακός πόνος, με εντυπωσιακή έκφραση, που τρομάζει τον ασθενή αλλά και τους συνοδούς, που βλέπουν έναν κάτωχρο και τρομαγμένο ασθενή να σφαδάζει.
Κολικός ορίζεται ο πόνος που έχει τα κάτωθι 3 χαρακτηριστικά
1. Είναι οξύς (απότομος)
2. Είναι περιοδικός (ηρεμεί και ξανάρχεται, αυξάνει και μειώνεται)
3. Δεν επιτρέπει στον ασθενή να ηρεμεί σε κάποια αναλγητική ήσυχη θέση, αντιθέτως προτιμά , τις συχνές εναλλαγές θέσης και την κίνηση.
Μπορεί επίσης να συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως τάση για έμετο, ωχρότητα, εφίδρωση
Ο πόνος αυτός είναι διαφορετικός και έχει αυτούς τους χαρακτήρες , γιατί οφείλεται σε "βλάβη" στα κοίλα (κούφια) όργανα του ανθρώπινου σώματος, δηλαδή τους ουρητήρες των νεφρών, τη χοληδόχο κύστη και χοληφόρα, και το παχύ και λεπτό έντερο.
Απαραίτητη προϋπόθεση για τον πόνο αυτό αποτελεί η διάταση (φούσκωμα) αυτού του οργάνου.
Για να ξεχωρίσουμε ποιο όργανο πάσχει, ο γιατρός κάνει κάποιους συνειρμούς που βοηθούν στη διαφοροδιάγνωση.
Αν πρόκειται για τον κολικό νεφρού, που σημαίνει ότι κάποιος έχει λάσπη ή λίθους στον ουρητήρα, που τη δεδομένη στιγμή μετακινούνται ( ο πόνος προκαλείται κατά την μετακίνηση τους), συνήθως υπάρχει γνωστό ιστορικό νεφρολιθίασης, συμβαίνει τις πρωινές ώρες και αφυπνίζει τον ασθενή. Συνοδεύεται συνήθως από τάση για εμετό ή εμετό, τάση για συχνή ούρηση ή και κένωση, αιματουρία, έντονο πόνο στην οσφύ (στην πλάτη) δεξιά ή αριστερά, με αντανάκλαση στα γεννητικά όργανα.
Σε κολικό της χολής, όπως συνηθίζουμε να λέμε, που οφείλεται σε λίθο ή λάσπη στη χοληδόχο κύστη ή τα χοληφόρα αγγεία, ο πόνος είναι οξύς σαν μαχαίρια, με εντόπιση κάτω από το στέρνο προς τα δεξιά, που συχνά αντανακλά στην δεξιά ωμοπλάτη ή στον δεξιό ώμο !!!!!!! Ο πόνος ακολουθεί συνήθως πλούσιο λιπαρό γεύμα (γλυκά, τυριά, αυγά, κρέατα). Επίσης ακολουθεί απότομες αλλαγές του σωματικού βάρους (εγκυμοσύνη ή δίαιτα) που συχνά ειναι η αίτια της χολολιθίασις.
Ο κολικός του εντέρου, είναι λιγότερο ισχυρός από τους δυο άλλους , συνοδεύεται συνήθως από διάταση του εντέρου ( μετεωρισμό) ,είναι διάχυτος σε όλη την κοιλιά και περιοδικός. Μπορεί να συνοδεύεται από διαταραχές της κένωσης ή των αερίων.
Οφείλεται στην διάταση του εντέρου από αέρια, λόγω ΅δυσκινησίας ΅ του
εντέρου ή απόφραξης του (ειλεός).
Η πιο συχνή αιτία κολικού του εντέρου είναι αυτή που οφείλεται στο ευερέθιστο ( σπαστικό) έντερο, και είναι πόνος γνωστός στον ασθενή από μακρόν χωρίς όμως γενική επιβάρυνση της υγείας του. Είναι εποχικός πόνος και πάντα σε σχέση με περιόδους αυξημένου stress . Αυτός ο κολικός του ευερέθιστου εντέρου χαρακτηρίζεται από το ότι δε θα ξυπνήσει ποτέ τον ασθενή τη νύχτα γιατί απαιτεί σκέψη και άγχος...
Η επιβεβαίωση της διάγνωσης του κολικού, απαιτεί αρχικά υπερηχογράφημα του οργάνου που πάσχει.
Για τον κολικό του εντέρου η διάγνωση γίνεται με βάση το ιστορικό και αποτελεί διάγνωση εξ αποκλεισμού. Η αρνητική (καθαρή) κολονοσκόπηση , ενισχύει τη διάγνωση του ευερέθιστου εντέρου.
Η θεραπεία τέλος του κολικού , ανεξάρτητα με ποιο όργανο πάσχει γίνεται , πάντα με οδηγία γιατρού , με σπασμολυτικά και αναλγητικά μαζί. Επί εμετών, η αγωγή πρέπει να δίδεται παρεντερικά δηλαδή με ενδομυϊκή ή ενδοφλέβια αγωγή.
Νικητιαδης Εμμανουηλ,
Ειδικός παθολόγος, απόφοιτος ΕΚΠΑ
Διευθυντής παθολογικής κλινικής
Νοσοκομείου METROPOLITAN HOSPITAL
